طراحی معماری پایدار، کلید این چالش است. این نوع معماری، با الهام از طبیعت، به دنبال استفاده از منابع تجدیدپذیر، کاهش مصرف انرژی، طراحی هوشمندانه و هماهنگی با اقلیم است. هدف آن خلق سازههایی است که نهتنها زیبا و کارآمد باشند، بلکه به محیط زیست آسیب نرسانند. همانطور که سپندارمذ نگهبان زمین بود، معماران امروزی نیز میتوانند با پیروی از اصول پایدار، نقش محافظان جدید زمین را ایفا کنند.
سپندارمذ، ایزدبانوی زمین در اساطیر ایرانی، نماد زایش، باروری و ثبات است. او بهعنوان نگهبان خاک و حیات، در باورهای باستانی تجسمی از مادری مهربان و سخاوتمند به شمار میرفت .
امروزه اما، زمین به شدت به حمایت نیاز دارد. گسترش شهرها، بهرهبرداری بیرویه از منابع طبیعی، تخریب جنگلها و آلودگیهای زیستمحیطی، فشار زیادی به مادر زمین وارد کردهاند. تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی، نشانههای واضحی از آسیبهای ناشی از معماری و شهرسازی ناپایدار هستند. اما آیا میتوان میان پیشرفت و حفاظت از زمین تعادل برقرار کرد؟
معماری پایدار مسیری سبز برای بقای کره ی زمین
قبل از اینکه مقاله رو شروع کنم باید چنتا اصطلاح مهم رو برایتان توضیح دهم تا بیشتر و بهتر با مفهوم آشناشوید.(Sustainable Architecture)معماری پایدار یا
زمینی که بر روی آن زندگی میکنیم به دستان و اراده ما برای بقایش احتیاج دارد .درختی بکاریم .دریاها و رودخانه هایش را کمتر بیالاییم…و شاید خانه ای بسازیم از جنس طبیعت و مهربان با زمین.
معماری پایدار سبکی از ساختمان سازی و معماری است که هدفش کاهش تاثیرات زیست محیطی یک ساختمان است.اگر می پرسید تاثیرات زیست محیطی یک ساختمان چیست؟ صبر کنید الان خیلی ساده برایتان توضیح خواهم داد..ببینید یک ساختمان از زمانی که شروع به ساختن می شود تا عمر مفیدی که طی میکند و در انتها تخریب می شود باعث ایجاد آلودگی هایی مثل تولید گاز گلخانه ای ،کربن یا تولید زباله و مصرف منابع طبیعی می شود
.طبق آمار جهانی ۴۰درصد از مصرف انرزی و ۳۰ درصد از تولید گازهای گلخانه ای مربوط به صنعت ساخت و ساز و معماری است.معماری پایدار راهی است برای کمک به تن زخمی زمین .برای اینکه این تاثیرات مخرب را کمتر کند و التیامی باشد برای زمین.
مصالح پایدار و بومی
معماری در سرزمین من هنری با قدمتی چند صد ساله است. هنوز هم ساختمانهایی که با مصالح طبیعی و قدیمی ساخته شدهاند، با استحکام و زیبایی خاص خود در گوشه و کنار این سرزمین خودنمایی میکنند. کاش به هنر اجدادمان بازگردیم و از آن الهام بگیریم.
مصالحی مانند آجر، سنگ، چوب و خاک رس که روزگاری پایههای معماری بومی ما را تشکیل میدادند، همچنان میتوانند در معماری مدرن جایگاه ویژهای داشته باشند. استفادهی هوشمندانه از این مصالح نهتنها به حفظ محیطزیست کمک میکند، بلکه هویت معماری ما را نیز زنده نگه میدارد.
استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر
بخش عمدهای از تولید گازهای گلخانهای ناشی از مصرف سوختهای فسیلی است. اما راهحلی برای این مشکل وجود دارد؛ استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر. اگر برای تأمین انرژی مورد نیاز ساختمانها از پنلهای خورشیدی یا توربینهای بادی استفاده کنیم، زمین را گرم در آغوش گرفته ایم.
خانههای مدرن امروزی مجهز به فناوریهای سبز هستند، فناوریهایی که مصرف انرژیهای فسیلی را بهشدت کاهش دادهاند. برای مثال، پنلهای خورشیدی نهتنها به کاهش مصرف برق کمک میکنند، بلکه هزینه های ما را نیز بسیار کاهش خواهمد داد.
هوشمندانه طراحی کنید
جهت ساختمان.عایق بندی درست.پنجره های بزرگ برای عبور نور خورشید و بهره گیری از نور طبیعی در کاهش مصرف انرژی در ساختمان شما بسیار تاثیرگذار هستند.یک ساختمان خوب و زیبا از یک طرح هوشمندانه روی کاغذ شروع می شود.
مصرف آب را کنترل کنید
سرزمین ما ایران از انجایی که سرزمین گرم و خشکی محسوب می شود همیشه بحران آب داشته ایم .بنابراین معماری پایدار برای این مشکل راه حلی دارداستفاده از آب باران و جمع آوری ان در ساختمان و استفاده از گیاهان کم آب و بومی .البته خب این کار تجهیزاتی هم لازم داره ولی هزینه ای که الان بابت این کار میکنید تا سالها برای شما بسیار مفید خواهد بود.
فضای سبز در ساختمان
این مورد را من بسیار دوست دارم .خانه های الان که بیشتر آپارتمان هستند و متاسفانه حیاط در این ساختمان ها حذف شده است پس باغچه و درختی هم وجود ندارد.اینجاست که معماری مدرن ما را از یک ساختمان که صرفا سنگ و سیمان است نجات خواهد داد با اضافه کردن فضای سبز و گیاه در ساختمان.مثل بام های سبز و یا دیوارهای پوشیده شده از گیاهان.بسیار زیبا خواهد بود و روح ما در میان سنگ و سیمان نجات خواهد داد و البته زمین را.
در ادامه شما را با نمونه های موفق معماری پایدار در جهان آشنا خواهم کرد….
۱-ساختمان پیکسل (Pixel Building) – استرالیا:
این یک ساختمان اداری در ملبورن استرالیاست به نظر من که یک ساختمان نیست یک اثر هنری زیباست و فوق العاده در معماری که در سال ۲۰۱۰ افتتاح شد.آب باران در این ساختمان برای مصارف غیر شرب استفاده میشه .مثل آب حمام و سرویس بهداشتی این شیشه های رنگی رو میبیند در طول روز بازتاب نور خورشید رو به حداکثر میرسانند .عجب خلاقیتی! ساختمان پیکسل
۲- Marina One (مارینا وان) – سنگاپور
اشتباه نکنید اینجا جنگل نیست.یک ساختمان است به نام قلب سبز در کشور سنگاپور .ترکیبی از طبیعت و سنگ و بتن و آهن و البته بسیار زیبا..مارینا وان
۳- The Edge (ادج) – هلند
این ساختمان بیشتر انرژی مصرفی خود را ، خود تامین می کند. یک ساختمام اداری است در هلند.THE EDGE
۴- Bosco Verticale (برجهای جنگلی) – ایتالیا
ایده ساخت این ساختمان از کتاب بارون در درختان اثر ایتالو کالوینو گرفته شده است .مردی که زمین را رها می کند تا روی درختان زندگی کند.از ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۴ ساخت این ساختمان طول کشید.توصیه میکنم کتاب های کالوینو را بخوانید قلم بسیار جذابی دارد من از او ویکنت دو نیم شده را خوانده ام. ساختمان برج های جنگلی
۵- The Crystal (کریستال) – انگلستان
طراحی این ساختمان از نظر من بسیار شگفت انگیز است .الهام گرفته از بلور کریستال دارای زاویه های نامشخص .سازنده این ساختمان شرکت معروف زیمنس است و طراح آن معمار معروف انکلیسی ویلکنسون ایر.این ساختمان هیچ سوخت فسیلی مصرف نمیکند و تمام انرزی آن الکتریکی است. برای دیدن عکس های بیشتر به وبسایت ساختمان کریستال سر بزنید.وشاهد خلاقیت و هنر و معماری باشید.
۶- Parkroyal on Pickering (پارکرویال آن پیکرینگ) – سنگاپور
هتلی زیبا الهام گرفته شده از شالیزارهای برنج سنگاپور.در واقع یک باغ معلق است و شما را یاد باغ های معلق بابل می اندازد.وب سایت رسمی هتل پارک رویال در سنگاپور.برای دیدن عکس های بیشتر .از دیدن این همه نبوغ و زیبایی شگفت زده خواهید شد.
سخن آخر…
ما وارثان زمین نیستیم، بلکه امانتداران آن برای فرزندانمان هستیم. هنوز هم میتوانیم با این پهنهی خاکی مهربانتر باشیم—درختی بکاریم، آبها را آلوده نکنیم و کمتر به جنگ با طبیعت برخیزیم.
سرخپوستان آمریکای جنوبی ضربالمثل گویایی دارند:
“وقتی آخرین درخت قطع شد، آخرین رودخانه مسموم شد و آخرین ماهی صید شد، آن وقت خواهیم فهمید که پول را نمیتوان خورد.”
معماری پایدار و دوستدار طبیعت، به دست شاگردان سپندارمذ، یعنی معماران و طراحان، میتواند مرهمی باشد بر زخمهای زمین خستهی ما. امید آنکه تعادلی میان طبیعت و صنعت ساختمانسازی برقرار شود، زیرا نباید زمین را بیش از این بیازاریم—طبیعت، خشمگین که شود، پاسخی بیرحمانه خواهد داد.
و یادتان باشد، آنتوان دوسنت اگزوپری در کتاب زمین انسان ها میگوید..انسان بودن یعنی مسئول بودن.